دلیل ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو خودرو های 206 ، 207 ، رانا

درود فنی ها بر شما

شاید پس از کسب اطلاع از ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو خودروهای 206 ، 207 و رانا سوالات زیر برای شما پیش آمده باشد که:

_آیا ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو خودروهای فوق حقیقت دارد؟

_چرا این اتفاق در این خودروها رخ می دهد و دلایل اصلی آن چیست؟

_آیا راهکاری برای پیشگیری از این اتفاق وجود دارد؟

این مقاله با زبان ساده ، برای فهم عموم مردم نوشته شده است.برای دستیابی به پاسخ همه این سوالات تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

آیا ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو خودروهای ذکر شده حقیقت دارد؟

اولین اعلام رسمی این اتفاق ، برای خودروهای فوق سال 1398 طی گزارشی از شبکه استانی مشهد پخش شد(برای مشاهده این گزارش ضربه بزنید) که بعد از آن تجربه کنندگان این حادثه متوجه شدند که این اتفاق تنها برای خودشان رخ نداده است و یک مورد شایع در این خودروها بوده که از آن بی خبر بودند. اما با گذشت زمان و اعتراض مالکان این خودروها و همچنین بازتاب این موضوع در فضای مجازی بالاخره ایرانخودرو در سایت خبری خود با نام ایکوپرس با انتشار خبری مهر تایید بر این حادثه زد(برای مشاهده این خبر ضربه بزنید) و همچنین روزنامه دنیای اقتصاد نیز طی گزارشی که از یک منبع آگاه در بیمارستان سوانح سوختگی شهید مطهری تهران دریافت کرده  به این موضوع پرداخت با این مزمون که روزانه یکی دو نفر در اثر سوختگی ناشی از این حادثه به این بیمارستان  مراجعه می کنند.(برای مشاهده این گزارش ضربه بزنید) با استناد به این مطالب جواب این سوال « بله ، قطعا یک اتفاق شایع است» می باشد.

سیستم بخاری هر سه خودرو 206 ، 207 و رانا در مدل های مختلف با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند و یک قطعه فومی کوتاه ، فقط بر روی درب رادیاتور بخاری قرار داده شده که به عنوان محافظ نامگذاری شده ، ولی تاکنون هیچ محافظتی در برابر این حادثه نداشته و ایرانخودرو  نیز پس از پذیرفتن این اتفاق با تغییر جنس فوم به پلاستیک محافظی جدید تولید کرده که در ادامه علت ناکارامد بودن آن را کامل بررسی میکنیم ، همچنین به دلیل نزدیک بودن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو به پای راننده پس از ترکیدن دچار سوختگی شدید شده و شوک ناشی از این سوختگی ممکن است اتفاقات تلخی برای راننده و سرنشینان رقم بزند.

لازم به ذکر است که گردش آب در رادیاتور بخاری و لوله دوقلو متصل به آن همیشگی است و این اتفاق ربطی به فصل و یا استفاده از بخاری خودرو ندارد ولی در فصل زمستان به دلیل سرد بودن هوای بیرون کابین خودرو ، هنگام این حادثه کل شیشه ها را بخار می پوشاند به طوریکه به گفته تجربه کنندگان ، در این لحظه با صحنه ای مرگبار رو به رو شدند و قادر به کنترل خودرو نبودند. با توجه به اینکه رادیاتور بخاری و لوله دوقلو قطعاتی  مصرفی هستند و در هر 40 تا 50 هزار کیلومتر کارکرد خودرو باید تعویض شوند ، به نو بودن این قطعات نیز هیچ اطمینانی نیست.

چرا این اتفاق در این خودروها رخ می دهد و دلایل اصلی آن چیست؟

امروزه در خودروهای جدید مدار گردش آب مداری بسته است و تحت فشار زیادی قرار دارد که در این مدار بسته دمای نقطه جوش آب از 100 به 118 درجه سانتی گراد افزایش میابد.در مدار گردش آب خودروهای 206 ، 207 و رانا دمای مایع خنک کننده نباید از 98 درجه سانتی گراد فراتر برود ، کنترل این دما توسط هماهنگی بین عملکرد قطعات سیستم گردش آب و قطعات سیستم عملکرد فن خودرو انجام میشود که عدم هماهنگی بین قطعات ذکر شده منجر به بالا رفتن دما و فشار در این مدار میشود که فشار ایجاد شده باید تخلیه شود ، این وظیفه بر عهده سوپاپ درب منبع انبساط(قمقمه آب) این خودروهاست ولی به دلیل عدم سرویس و نگهداری صحیح خودرو ، استفاده از قطعات بی کیفیت و کارکرد بیش از طول عمر خودرو نسبت به استاندارد جهانی که 5 سال می باشد قبل از اینکه سوپاپ عمل کند ، آب و بخار از قسمت های پلیمری اعم از درب رادیاتور جلو خودرو ، درب رادیاتور بخاری ، لوله دوقلو و یا حتی جنت های آب راهی برای خروج از این سیستم پیدا میکنند که همان مسئله ترکیدن است. قسمت خطرناک این موضوع این است که هیچکس اطلاعی ندارد که از کدام نقطه ترکیدن اتفاق می افتد. در نظر داشته باشید دمای آب و بخار خروجی هنگام ترکیدن درب رادیاتور بخاری یا لوله دوقلو متصل به آن که منجر به سوختگی شدید پای راننده میشود حدود 118 درجه سانتی گراد است پس عامل اصلی بالا رفتن دما و فشار است ، حال دلایلی که باعث بالا رفتن دما و فشار میشود را بررسی میکنیم برای بهتر درک کردن این دلایل ابتدا یک سری اطلاعات فنی در مورد موتور خودرو را بیان میکنیم.

در موتور خودرو سه مکانیزم اصلی وجود دارد:1_تولید نیروی محرکه است که در داخل سیلندر خودرو در زمان احتراق سوخت با دمایی بین 1200 تا 1800 درجه سانتی گراد ایجاد میشود که نتیجه این اتفاق ایجاد گشتاور در  موتور و در نهایت حرکت است پس طبیعی است که در دمای ذکر شده تمام قطعات نیاز به خنک کاری دارند.

2_ روانکاری قطعات متحرک موتور خودرو است که توسط روغن انجام میشود و 3_ خنک کاری موتور خودرو است که بحث ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو متصل به آن مرتبط با این قسمت است و توسط مایع خنک کننده یعنی آب و ضدیخ انجام میشود.

بعد از دانستن این نکات فنی از موتور خودرو حال به سراغ دلایل ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو متصل به آن که به سه قسمت تقسیم میشود می رویم.

قسمت اول اختلال در سیستم گردش آب ( مایع خنک کننده) که چندین قطعه در این سیستم نقش دارند که به توضیح آنها می پردازیم 1_ واتر پمپ که وظیفه اش به جریان انداختن آب ، داخل سیستم است که این عمل توسط پروانه واتر پمپ انجام میشود پس خرابی در این پروانه یک از دلایل اختلال در سیستم گردش آب و بالا رفتن دما و فشار است. زمان تعویض واتر پمپ در سرویس های دوره ای بین 50 تا 100 هزار کیلومتر کارکرد خودرو است که این زمان به نحوه نگه داری از خودرو بستگی دارد.

2_ترموستات که وظیفه اش باز و بست کردن مسیر ورودی آب در دمای مشخص بین 80 تا 90 درجه سانتی گراد (این دما متناسب با دمایی است که فن خودرو در آن به کار می افتد) به رادیاتور جلو خودرو است که اگر به دلیلخرابی این قطعه به موقع جلو مسیر ورودی آب به رادیاتور جلو را باز نکند دما و فشار بالا می رود. خرابی ترموستات اتفاقی بسیار شایع است و به دلیل عدم کیفیت قطعات تولید داخل کشور و همچنین ساختار ترموستات به نو بودن این قطعه هم هیچ اطمینانی نیست. زمان تعویض ترموستات سالی یک مرتبه است.

3_رادیاتور جلو خودرو که در این قسمت آب در شبکه های داخلی آن به گردش در آمده و بوسیله فن خودرو ، دمای آب  پایین آمده و دوباره وارد مسیر گردش آب می گردد. گرفتگی شبکه های داخلی رادیاتور جلو بسیار سابقه دارد که باعث کند شدن یا مسدود شدن مسیر گردش آب می گردد و متعاقبا دما و فشار آب بالا می رود. زمان تعویض رادیاتور آب جلو خودرو بین 50 تا 100 هزار کیلومتر کارکرد خودرو است که باز هم به نحوه نگه داری از خودرو بستگی دارد.

قسمت دوم دلایل ترکیدن ، سیستم عملکرد فن خودرو است که وظیفه آن راه اندازی به موقع فن جهت خنک کردن آب داخل رادیاتور جلو است که شامل چند قطعه برقی با نام های موتور فن ، سیم کشی فن ، فشنگی فن ، مقاومت فن ، رله و فیوز فن میشود که نتیجه هماهنگی بین عملکرد این قطعات منجر به کارکرد به موقع فن در دمای مشخص (در خودرو های 206 ، 207 و رانا 98 درجه سانتی گراد است) جهت به جریان انداختن هوا برای خنک کردن مایع داخل رادیاتور جلو خودرو است و هرگونه عدم هماهنگی بین این قطعات در اثر خرابی غیر قابل پیش بینی هر قطعه ، باعث بالا رفتن دما و فشار و در نتیجه ترکیدن رادیاتور بخاری یا لوله دوقلو میشود.

لازم به ذکر است اگر ورودی هوا از قسمت جلو پنجره خودرو و یا شبکه های خارجی رادیاتور جلو که مخصوص عبور هواست مسدود شود نیز باعث بالا رفتن دما و فشار می شود.

همه دلایل ذکر شده از بیش از 2000 خودرویی که تجربه ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو را داشتند برگرفته شده است و زمان تعویض قطعات این سیستم صرفا با اختلال در کارکرد فن مشخص می شود.

قسمت سوم دلایل ترکیدن سوختن واشر سرسیلندر است که مربوط به موتور خودروست ، هنگام سوختن واشر سرسیلندر کمپرس که همان حرارت ایجاد شده از احتراق داخل سیلندر است وارد مسیر گردش آب میشود این به این معنی است که تلمبه ای که همزمان باد و آتش را تولید میکند را در مدار گردش آب قرار دهیم.

مورد دیگری که باید به آن توجه کنید این است که درب منبع انبساط (قمقمه آب خودرو) نیز میتواند در ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو نقش داشته باشد. در بررسی ها ، ترکیدن بواسطه خرابی این قطعه گزارش نشده ولی باز نشدن به موقع سوپاپ درب منبع انبساط که برای تخلیه فشار  در دمای 118 درجه سانتی گراد تعبیه شده ، می تواند منجر به ترکیدن رادیاتور بخاری یا لوله دوقلو شود .

   آیا راهکاری برای پیشگیری از این اتفاق وجوددارد؟

سرویس دوره ای به موقع خودرو می تواند یکی از راهکار های پیشگیری باشد مشروط به اینکه تمامی قطعات وظیفه خود را به خوبی انجام دهند که با نبود کیفیت قطعات تولید داخل و همچنین غیرقابل پیش بینی بودن خرابی قطعات و یا مسدود شدن هوای ورودی به رادیاتور جلو خودرو ، این راهکار در نهایت ایمن نیست.

راهکار دیگر قطع کردن مسیر آب به رادیاتور بخاری است این به معنی است که خودرو شما بخاری نداشته باشد که اصلا راهکار عاقلانه ای نیست البته چندین نفر از تجربه کنندگان سوختگی ناشی از ترکیدن رادیاتور بخاری و لوله دوقلو این راهکار را پس از تجربه به دلیل نبودن محافظی ایمن و مناسب و تجربه تلخ از این اتفاق ، نداشتن بخاری در زمستان را ترجیح داده اند.

راهکار دیگر طراحی یک سوپاپ اطمینان در سیستم گردش مایع خنک کننده است که درب منبع انبساط خودرو نیز در اصل خود یک سوپاپ اطمینان است و اضافه کردن دوباره چنین قطعه ای به این سیستم مناسب نیست چون همین قطعه نیز میتواند خراب شود.

حال ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که چرا درب رادیاتور بخاری و لوله دوقلو را از جنس محکم تری برای مثال فلزی تولید نمی کنند؟

در جواب باید بگوییم که جنس فعلی این قطعات از اولترامید (نوعی پلیمر) است که از مقاوم ترین جنس قطعات پلاستیکی است و انتقال حرارت بسیار پایینی دارد با این وجود به دلیل نزدیک بودن این قطعات به پای راننده ، حرارت باعث آزار آن میشود. حال اگر جنس درب رادیاتور بخاری و لوله دوقلو فلزی باشد مانند این است که کوره ای از  آتش زیر پای شما کار بکند و موجب آزار پای شما شود.(مایع خنک کننده که از موتور توسط لوله دوقلو به رادیاتور بخاری وارد میشود و در آن گردش میکند دمایی بین 100 تا 103 درجه سانتی گراد دارد.)

ریمپ کردن نیز راهکار دیگر به شمار میرود با این شیوه میتوان دمای کارکرد فن خودرو را در سیستم کامپیوتر خودرو تغییر داد و از 98 درجه سانتی گراد به 90 درجه سانتی گراد کاهش داد ولی باز هم غیر قابل پیش بینی بودن خرابی قطعات مرتبط با سیستم عملکرد فن و سیستم گردش آب این راهکار غیر ایمن به شمار میرود.

 سیستم موتور خودروهای 206 ، 207 نیر با توجه به شرایط آب و هوایی کشور فرانسه و با بهترین کیفیت قطعات تولید شده که این سیستم کاملا با کشور ما متفاوت است.از این رو به دلیل تقریبا غیر ممکن بودن رفع این عیب و نبودن محافظی کارآمد برای پیشگیری از این اتفاق گروه تحقیقاتی تولیدی خیری بر آن شد که با توجه به دانش ساخت قطعات یدکی خودرو و ابزارآلات مکانیکی و تراشکاری و همچنین در راستای خدمت به شهروندان و مالکان این خودروها به جهت جلوگیری از به وجود آمدن اتفاقات و صحنه‌های دلخراش در این خصوص اقدام به تولید محافظی کارآمد با رعایت تمام اصول و نکات فنی و استاندارد کرده است.

محافظ چگونه از سوختگی پیشگیری میکند؟؟

تیم فنی ها نزدیک به 2000 ترکیدن این قطعات را بررسی کرده و نقاطی که دچار شکستگی یا به اصطلاح ترکیدن میشوند را شناسایی کرده و سپس محافظ را به گونه ای طراحی کرده که پس از شکسته شدن به این قسمت ها اجازه آزاد شدن  نمیدهد و به همین دلیل از حجم آب و بخار ورودی به داخل کابین در هنگام ترکیدن به شدت کاسته میشود و به راننده این فرصت را میدهد که بدون شوک سوختگی خودرو را متوقف کند.

خصوصیاتی که یک محافظ باید داشته باشد

فشار هنگام ترکیدن به قدری بالا است که کسانی که تجربه ی این اتفاق را داشتند فشار این حادثه را با فشار آب کارواش مقایسه میکنند به همین علت هر محافظی نمیتواند جلوی چنین فشاری مقاومت کند و چون از نقاط مختلف درب رادیاتور بخاری و سرتاسر لوله دوقلو این اتفاق می افتد باید پوشش سراسری داشته باشد.نکته بعدی اینکه محافظ باید حتما فلزی باشد و حتما توسط 4 عدد پیچ و سر جای فابریک نصب شود و نیاز به سوراخکاری در پوسته بخاری نداشته باشد در نظر داشته باشید که مهمترین پیچ ها 3 و 4 و مکمل آنها پیچهای 1 و 2 هستند( برای متوجه شدن این مورد ویدیو نحوه نصب محافظ فلزی فنی ها را مشاهده کنید) 😊دوستانه عرض میکنیم هر محافظی که فلزی باشد و با چهار عدد پیچ سر جای فابریک بدون سوراخکاری  نصب شود و از درب رادیاتور بخاری تا انتهای لوله های دوقلو را پوشش دهد تفاوتی هم ندارد از چه برندی استفاده می کنید ، میتواند شما را  از سوختگی و خطرات بعد آن ایمن نگه دارد😉 

ویژگی‌ها و مزایای محافظ فلزی فنی ها

 این محافظ از جنس فلز با رنگ کوره‌ای می‌باشد که به صورت طبیعی دچار اکسید شدگی ( زنگ زدگی) نمی‌شود وهمچنین به دلیل یکپارچه بودن و پوشش سرتاسری از درب رادیاتور بخاری تا انتهای لوله‌های دوقلوی متصل به آن از ورود ناگهانی آب در حین وقوع این اتفاق به داخل کابین و سوختگی پای رانندگان جلوگیری می‌کند. قسمت داخلی آن کامل با فوم پوشیده شده که: 1. باعث عدم اتصال محافظ فلزی به لوله‌ها و درب رادیاتور بخاری که پلیمری هستند میشود و در نهایت جلوگیری از خوردگی این قسمت‌ها به عمل می‌آورد 2.عایق صدا: محافظ فلزی در پنج نقطه با پوسته بخاری و لوله‌های دوقلو تماس دارد که این فوم باعث  عدم برخورد محافظ به این قسمت ها و ایجاد سر و صدای اضافی می‌شود 3.داخل رادیاتور بخاری و لوله‌های دوقلو آب با دمای ۱۰۳ درجه سانتیگراد در جریان است که این فوم باعث عدم انتقال حرارت به محافظ فلزی می‌شود و افزایش دمای  محافظ به بیش از 40 درجه نمی رسد.

لازم به ذکر است که تا اردیبهشت ماه 1404 ، بیش از 20 هزار قطعه محافظ فلزی فنی ها بر روی مدل های مختلف خودروهای 206 ، 207 و رانا نصب شده که نتیجه آن ،1_ در امان ماندن تعدادی از مالکان این خودروها که تجربه ترکیدن این قطعات را داشته اند که در اینستاگرام فنی ها در قسمت هایلایت ها پیام های این عزیزان موجود است 2_ به گفته بسیاری از آنها حرارتی که قبل از نصب محافظ فلزی فنی ها احساس میکردند به شدت از مقدار آن کاسته شده و دیگر آزار دهنده نیست.

آیا نصب محافظ فلزی خودروهای 206  ، 207 ، رانا گارانتی خودرو را باطل میکند؟؟؟

خیر ، تنها قسمت رادیاتور بخاری و لوله های دوقلو از گارانتی خارج میشود و باید مقایسه کنیم که قرار است چه چیزی را از دست بدهیم و چه دست آوردی داشته باشیم.قیمت رادیاتور بخاری درحال حاضر 650 هزار تومان و لوله ها 150 هزار تومان است این قسمتی است که از دست میدهیم، سوختگی در کمترین حالت در اثر ترکیدن این قسمت ها دو ماه استراحت و هزینه های  درمان هنگفت و در برخی موارد هم پیوند پوست و درگیری سالیانه را به همراه دارد.تصمیم با شماست.

اطلاعات تکمیلی

در هر شرکت یا کمپانی هنگامی که محصولی تولید می‌گردد در چندین مرحله توسط مهندسان از لحاظ فنی و علمی مورد ارزیابی و کارشناسی قرار گرفته و تمامی جوانب آن بررسی می‌شود که محافظ فلزی فنی‌ها نیز از این امر مستثنا نیست در کل فضای پیرامون لوله‌های دوقلو و درب رادیاتور بخاری نیاز به گردش هوا دارد تا از دمای اطراف خود بکاهد، ایده‌هایی همچون پیچیدن فویل آلومینیوم ، پارچه و موکت دور لوله‌ها ،پیشگیری ۱۰۰ درصدی از این اتفاق را نمی‌کند و همچنین به دلیل وجود سیم کشی فن بخاری مقاومت‌ها و دریچه‌ها، موجب خرابی و اتصالی این قسمت ها می‌شود و خطر آتش سوزی را در کابین به همراه دارد که سابقه این مورد نیز در بررسی ها مشاهده شده. محافظ فلزی فنی‌ها به گونه‌ای طراحی شده که  گردش هوای مناسب اطراف لوله های دوقلو و درب رادیاتور بخاری در جریان باشد. (لطفاً با اجرای ایده‌های افراد مبتدی و کارنابلد جان و اموال خود را به خطر نیندازید.)

فنی ها